Ameide en Tienhoven aan de Lek
Heeft u een woning gekocht in Ameide/Tienhoven aan de Lek? Of overweegt u een woning te kopen in deze woonplaats? Wij geven u graag informatie over deze plaats.
Ameide/Tienhoven aan de Lek en de gemeente Vijfheerenlanden
De dorpen Ameide en Tienhoven aan de Lek maken onderdeel uit van de Utrechtse gemeente Vijfheerenlanden. Deze nieuwe gemeente is op 1 januari 2019 ontstaan door een fusie van de gemeenten Leerdam, Vianen en Zederik. Deze drie gemeenten zijn gelegen in de gelijknamige streek Vijfheerenlanden. Besloten moest worden tot welke provincie de nieuwe gemeente zou behoren: de gemeenten Leerdam en ook Zederik (waar Ameide en Tienhoven bij hoorden) lagen namelijk in de provincie Zuid-Holland en de gemeente Vianen in de provincie Utrecht. De gemeentelijke herindeling leidde uiteindelijk tot een wijziging van de provinciegrens: besloten is dat de gehele gemeente Vijfheerenlanden tot de provincie Utrecht behoort.
De gemeente Vijfheerenlanden ligt ingeklemd tussen de rivier De Lek in het noorden en de rivier De Linge in het zuiden. De gemeente telt circa 54.000 inwoners. Vijfheerenlanden is de enige Utrechtse gemeenten ten zuiden van de Lek. De gemeente wordt primair ontsloten door de autosnelwegen A2, A15 en A27. Deze wegen zorgen voor goede verbindingen met alle steden in de randstad. De grootste kernen van de gemeente zijn de plaatsen Vianen en Leerdam.
Door de gemeentelijke herindeling is de plaatsnaam Tienhoven gewijzigd in Tienhoven aan de Lek, ter onderscheid van de andere plaats Tienhoven die in de gemeente Utrecht gelegen is.
Ligging en cijfers
Ameide en Tienhoven aan de Lek zijn gelegen in het westen van de gemeente Vijfheerenlanden en in het noordoosten van de streek Alblasserwaard (het zuidelijke deel van het Groene Hart).
De plaatsen tellen samen in totaal circa 3635 inwoners en 1575 woningen, waarvan het grootste deel Ameide betreft. Aan de noordkant grenzen de plaatsen aan de rivier De Lek en aan de oostzijde van Ameide ligt de Oude Zederik. Het buurtschap Sluis behoort ook tot Ameide. Het kleinere dorp Tienhoven aan de Lek (kortweg Tienhoven) ligt aan de noordwestkant tegen Ameide aan. Inwoners van Ameide en Tienhoven maken dan ook gebruik van elkaars voorzieningen en verenigingsleven. Ameide wordt door de inwoners ook wel “Termei” genoemd.
Betekenis Ameide en Tienhoven aan de Lek
Op Wikipedia lezen we dat de eerste boeren zich vestigden langs het veenriviertje de A, dat uitmondde in de Lek. Men sprak dan van A-mude (vergelijk plaatsen als Muiden, Leimuiden en Arnemuiden). Door ontronding veranderde dit in Ameide.
De plaatsnaam Tienhoven is een samenstelling van het getal “tien” en het woord “hoven”, dat is afgeleid van “hoeven”. Een hoeve is een landstuk van een bepaalde grootte.
Bij de landontginning werden vroeger vanuit een veenriviertje sloten het achterland in gegraven. De uitgegeven stukken land hadden vaak een vaste grootte en vorm, “hoeve” genaamd (zie bijvoorbeeld ook Achthoven).
Monumenten en bezienswaardigheden
Ameide telt, dankzij haar geschiedenis als stad, relatief veel monumenten: 47 rijksmonumenten en 18 gemeentelijke monumenten. Dit zijn voornamelijk woonhuizen, waarvan de oudste uit de 17e eeuw stammen. Een deel van Ameide is beschermd stadgezicht. Eén van de monumenten is het fraaie ‘Stadhuis’, dat regelmatig wordt gebruikt voor officiële gelegenheden en trouwerijen. Ook is er de Nederlands Hervormde kerk uit 1361. Deze is afgebrand in 1953 en heropgebouwd in 1955.
Kenmerkend voor het dorp Tienhoven is de Nederlands-hervormde kerk die in een bocht aan de dijk ligt. De eigenlijke kern van Tienhoven is klein en ligt rond de kerk. Een tweede bebouwde kom ligt tegen Ameide aan. Tussen deze beide kommen staat het landgoed Slot Herlaer. Op deze plaats stond in vroeger tijden een kasteel (Huys Herlaer). In Tienhoven bevindt zich een camping op de uiterwaarden aan de rivier de Lek.
Beide plaatsen liggen aan de rivier De Lek. Vanaf de dijken is er een fraai uitzicht op de rivier. Langs en bij de Lek zijn veel recreatiemogelijkheden. Langs de rivier bevinden zich enkele strandjes en tussen april en oktober kan met een voetveer de rivier worden overgestoken naar Lopik. In en rondom Ameide en Tienhoven zijn uitstekende wandel- en fietsroutes gelegen. Rondom Ameide liggen ook enkele fraaie natuurgebieden, zoals de polder Achthoven en het natuurgebied Zouweboezem.
Evenementen
Het bekendste evenement is de jaarlijkse paardenmarkt van Ameide, die al sinds 1657 op de 2e donderdag in oktober wordt gehouden. Een eeuwenoude traditie dus. Op deze markt worden paardenkeuringen, -wedstrijden en -shows gehouden en is er een braderie en een kermis.
Een ander groot evenement dat Ameide/Tienhoven net als veel omringende dorpen kent, is de feestweek die om de vijf jaar in de zomer plaatsvindt. Traditiegetrouw versiert elke buurtvereniging dan haar eigen buurt en sommige mensen decoreren zelf ook hun tuin. Hiervoor worden prijzen uitgeloofd. Tevens worden er voor jong en oud grote en kleine activiteiten georganiseerd. Midden in Ameide staat tijdens de feestweek een feesttent die de hele week door voor verschillende doeleinden wordt gebruikt. Op de zaterdag wordt er een optocht georganiseerd die vergelijkbaar is met een carnavalsoptocht. De week wordt afgesloten met een vuurwerkshow. De eerstvolgende feestweek staat gepland voor zomer 2023).
Ook bekend is de jaarlijkse grote rommelmarkt op de zaterdag na Hemelvaart. Deze rommelmarkt staat bekend om de grote diversiteit en de goede sortering. Andere (jaarlijkse) evenementen zijn o.a. de wielerronde, de Dikke Bandenrace en de septemberfeesten (een meerdaags evenement met concerten en andere muzikale activiteiten). Ook doen Ameide en Tienhoven mee aan de Zederikdagen, Open Monumentendag en zijn er activiteiten rondom Koningsdag.
Voorzieningen en faciliteiten
Ameide/Tienhoven aan de Lek telt o.a. de volgende voorzieningen:
- Onderwijs: een christelijke basisschool, een openbare basisschool, een kinderdagverblijf, peuteropvang en buitenschoolse opvang
- Medisch: een huisartsenpraktijk met apotheek, wellnesscentrum met o.a. fysiotherapie en fitness en praktijk voor cesartherapie. Daarnaast is in Ameide het verpleeg- en verzorgingshuis Open Vensters gevestigd
- Faciliteiten: Multifunctioneel centrum Het Spant, verenigingsgebouw De Hoven, bibliotheek, bed & breakfast, camping, tankstation en een pinautomaat
Qua winkels telt Ameide o.a. een supermarkt, bakkerij, slagerij, drogist, winkel met bakkerij en koffiezaak, winkel met o.a. kantoorbenodigdheden en huishoudartikelen, kapsalons, fietsspeciaalzaak, klusmarkt, damesmodezaak, winkel met woningdecoratie, kringloopwinkel en een antiek- en interieurzaak.
Ameide telt 3 kerkelijke gemeenten: de Hervormde Gemeente Ameide/Tienhoven aan de Lek, de Gereformeerde Kerk Ameide en de Christelijk Gereformeerde kerk.
Verenigingsleven
Ameide en Tienhoven hebben een actief verenigingsleven. Zo zijn er o.a. de volgende verenigingen:
- Sport: badminton, biljart, fitness, gymnastiek, hengelsport, ijsclub, paardensport, schaken, tafeltennis, tennis, trim, volleybal, voetbal en yoga
- Muziek/toneel: fanfare, gospelkoor, kinderkoor, toneelvereniging
- Overig: EHBO, historische vereniging, Oranjevereniging, ouderenbonden
Geschiedenis
- Op Wikipedia is te lezen dat Ameide naar alle waarschijnlijkheid de oudste nederzetting in de Alblasserwaard is. Ameide behoort tot één van de oudste steden met stadsrechten. Een privilege dat in 1277 werd toegekend door Floris V, vanwege de strategische ligging van de plaats. Vanwege die strategische positie werd er tussen de graaf van Holland en de bisschop van Utrecht vaak strijd geleverd om de stad, en als gevolg daarvan werden de stadsrechten verschillende keren ontnomen en weer teruggegeven. Vanaf 1572 heeft de plaats geen stadsrechten meer.
In de geschiedenis van Ameide speelt de rivier de Lek een belangrijke rol. In 1741 was er een grote dijkdoorbraak vlakbij Ameide, waardoor het hele land rondom Ameide onder water kwam te staan. Rond 1744 gebeurde dit nog een keer, maar met minder grote schade dan in 1741. Ook zorgde de Lek voor economische activiteit in Ameide, dat in de middeleeuwen en tijdens de Gouden Eeuw een belangrijke overslaghaven was. De binnenhaven aan de Voorstraat, achter het stadhuis, en de Prinsengracht, de enige echte gracht in Ameide, zijn in het begin van de 20e eeuw gedempt.
In de 20e eeuw is Ameide verschillende keren uitgebreid met woonwijken en daardoor flink gegroeid. In de 21e eeuw zijn in korte tijd veel bouwplannen gerealiseerd. Daardoor heeft Ameide een winkelcentrum gekregen en is het dorpshuis vervangen door een multifunctioneel centrum. Ook is er een volledig nieuw verzorgingstehuis gebouwd op de plek van het oude bejaardentehuis, met daaromheen een nieuwe woonwijk. Door inbreiding is er ook in het oude stadscentrum meer woonruimte gecreëerd.
Verkeer en vervoer
De dichtstbijzijnde snelweg is de A27 die zowel via Noordeloos als Lexmond bereikt kan worden (in circa 7 autominuten vanuit Ameide). Door de Alblasserwaard loopt de N214 die vanuit Ameide en Tienhoven met name wordt gebruikt door verkeer richting Dordrecht en Rotterdam.
Buslijn 90 van Qbuzz verbindt industrieterrein Gelkenes / Schoonhovense veer via Nieuwpoort, Langerak, Tienhoven aan de Lek, Ameide, Lexmond en Vianen met Utrecht Centraal Station. In de ochtendspits rijdt U-OV ook lijn 94 die begint in Ameide en verder dezelfde route volgt als lijn 90 naar Utrecht. In de avonduren rijdt lijn 94 tussen Ameide en Utrecht. Dan is er nog buurtbus lijn 703 van U-OV, welke rijdt van Ameide via Meerkerk, Leerbroek, Leerdam, Schoonrewoerd en Hei- en Boeicop naar Lexmond en vice versa.
Met een klein voetveer genaamd de Overkant kan men naar Lopik varen. Ook de fiets kan daarop meegenomen worden. Voor de doorgewinterde fietser zijn steden als Utrecht, Woerden en Gouda daardoor goed bereikbaar. 's Zomers wordt dan ook veel gebruikgemaakt van het voetveer.
Afstanden
| Van | Naar | Afstand | Tijdsduur |
| Ameide | Tienhoven | circa 2 km | 5 autominuten |
| Ameide | Meerkerk | circa 6 km | 10 autominuten |
| Ameide | Lexmond | circa 7 km | 11 autominuten |
| Ameide | Gorinchem | circa 20 km | 22 autominuten |
| Ameide | Vianen | circa 12 km | 18 autominuten |
| Ameide | Utrecht | circa 26 km | 34 autominuten |
| Ameide | Dordrecht | circa 40 km | 35 autominuten |
| Ameide | Breda | circa 52 km | 40 autominuten |
| Ameide | Rotterdam | circa 53 km | 44 autominuten |
Plattegronden
Winkels
Supermarkt Coop de Jong
Prinsengracht 32, 4233 EW Ameide
Tel.nr. 0183-60 1314
www.coop.nl
Irene’s Ambachtelijke Bakkerswinkel
Prinsengracht 36, 4233 EW Ameide
Tel.nr. 0183-51 2251
www.irenesambachtelijkebakkerswinkel.nl
Keurslagerij Muilwijk
Prinsengracht 34, 4233 EW Ameide
Tel.nr. 0183-60 1395
www.muilwijk.keurslager.nl/
DA Drogisterij en Parfumerie De Wit)
J.W. van Puttestraat 65, 4233 EK Ameide
Tel.nr. 0183-60 2336
www.da.nl
De Kadomolen
Met o.a. huishoudartikelen, speelgoed, boeken, tijdschriften en kantoorartikelen.
Prinsengracht 38, 4233 EW Ameide
Tel.nr. 0183-60 1147
Fietsspeciaalzaak 12Cycle
Paramasiebaan 13, 4233 EX Ameide
Tel.nr. 0183-60 1254
www.12cyle.nl
Klusmarkt 12Fix
Paramasiebaan 13, 4233 EX Ameide
Tel.nr. 0183-60 1254
www.12fix.nl
De Kersenmand
Winkel voor woondecoratie en curiosa
J.W. van Puttestraat 31, 4233 EJ Ameide
Tel.nr. 0183-60 2510
Amalia’s Hoeve Antiek
Hogewaard 18
Tel.nr. 0183-60 0047
www.amelias-hoeve-antiek.nl/
Bloemsierkunst Ron Kersbergen
J.W. van Puttestraat 2, 4233 EL Ameide
Tel.nr. 0183-60 1356
www.fleurop.nl
Horeca
Café d’n Dijk
Lekdijk 30, 4233 CL Ameide
Dilara Shoarma en Pizzeria
Lekdijk 30, 4233 CL Ameide
Tel.nr. 0183-60 2622
www.pizzeria-in.nl/
Jade Garden Afhaalchinees
Molenstraat 10a, 4233 ES Ameide
Tel.nr. 0183-60 0595
Café en cafetaria Camping de Koekoek
Lekdijk 47, 4235 VM Tienhoven (ZH)
Tel. 0183-60 1491
www.campingdekoekoek.nl/
Weekmarkt
Elke zaterdagochtend van 8.00 tot 12.00 aan de Prinsengracht. U vindt hier o.a. een visboer, kippenboer, kaasboer, snoepkraam groenteman en een brood en banket kraam.
Recreatie / Overige
Multifunctioneel centrum Het Spant
Wordt gebruikt door o.a. (sport)verenigingen en bedrijven. Het biedt naast sport o.a. mogelijkheden voor bruiloften, partijen en vergaderingen.
Liesveldweg 67, 4233 HG Ameide
Tel.nr. 0183-60 1557
www.hetspant.com
Bibliotheek, servicepunt Ameide
Prinsengracht 30, 4233 EW Ameide
www.debibliotheekaanzet.nl/klantenservice/openingstijden/servicepunt-ameide.html
SMD Tankstation Ameide
De Zodeslagen 1
www.calpamsmd.nl/tankstation.php?id=11
Camping de Koekoek
Lekdijk 47, 4235 VM Tienhoven aan de Lek
Tel. 0183-60 1491
www.campingdekoekoek.nl/
Onderwijs
Basisscholen
School met de Bijbel De Kandelaar
Meidoornlaan 2, 4233 CN Ameide
Tel.nr. 0183-60 1601
www.dekandelaarameide.nl
Openbare basisschool Hendrik van Brederode
Op de locatie van de Hendrik van Brederodeschool wordt momenteel een nieuwe Brede School gerealiseerd.
Liesveldweg 65, 4233 HG Ameide
Tel.nr. 0183-60 1502
www.hvb-ameide.nl
Kinderopvang
Kinderdagverblijf De Hummeltjeshoeve
Kleinschalige opvang voor kinderen van 6 weken tot 4 jaar. Gesitueerd in zorgcentrum Open Vensters, op de 2e verdieping.
Pr. Marijkeweg 34, 4233 HM Ameide
Tel.nr. 0183-60 9555 of 06- 46 10 06 91
www.dehummeltjeshoeve.nl
Peuteropvang Ot en Sien
De Tol 12a, 4233 GH Ameide
Tel.nr. 0183-60 2433
www.dehummeltjeshoeve.nl
Buitenschoolse opvang Purperkanjers
Voor kinderen van 4 t/m 12 jaar van zowel OBS Hendrik van Brederode als SmdB De Kandelaar.
www.skcn.nl/algemeen/locaties/purperkanjers
Medische voorzieningen
Huisartsenpraktijk
J.J. Boersma, apotheekhoudend huisarts
Prinses Marijkeweg 1c, 4233 HJ Ameide
Tel: 0183-601 210
www.gc-ameide.com
Welness Centre Ameide
Praktijk voor o.a. fysiotherapie, manuele therapie, cesartherapie en fitness.
Prinses Marijkeweg 1d, 4233 HJ Ameide
Tel.nr. 0183-602 003 (praktijk) en 0183-609 340 (fitness)
www.welnesscentreameide.nl
Cesar in beweging, praktijk voor oefentherapie
Meidoornlaan 1a, 4233 CN Ameide
Tel.nr. 0183-745 008
www.cesarinbeweging.nl
Woon- en zorgcentrum Open Vensters
Pr. Marijkeweg 34, 4233 HM Ameide
www.presentvooru.nl/locaties/openvensters
Kerken
Hervormde gemeente Ameide/Tienhoven
Kerkgebouwen: Kerkstraat 10, Ameide en Lekdijk 74, Tienhoven
www.pkn-ameide-tienhoven.nl/
Gereformeerde Kerk Ameide
Kerkgebouw: Prinsengracht 28
www.sionkerkameide.nl
Christelijk Gereformeerde Kerk
Kerkgebouw: J.W. van Puttestraat 5
www.cgk.nl/kerken
Zie ook: www.ikgeloofinameide.nl
Verenigingen
Sport
Badmintonclub Sla je Slag
Locatie: Het Spant, Liesveldweg 67, Ameide
BC-Sla-je-Slag-Ameide
Biljartvereniging Het Spant Erom
Locatie: Het Spant, Liesveldweg 67, Ameide
Gymnastiekvereniging Olympus
Kleutergym, turnen, gymfit dames, streetdance en urban hiphop
Locatie: Het Spant, Liesveldweg 67, Ameide
www.olympusameide.com/
Hengelsportvereniging Ameide
https://hsvameide.mijnhengelsportvereniging.nl/
IJsclub Hollandia
www.ijsclubhollandia.nl/
Paardensportvereniging De Giessenruiters (Manege de Schakel)
www.giessenruiters.nl/index.html
Schaakclub Ameide
Locatie: Het Spant, Liesveldweg 67, Ameide
Tafeltennisvereniging De Lekpongers
Locatie: Het Spant, Liesveldweg 67, Ameide
http://lekpongers.nl/
Tennisvereniging Meihoven
Locatie: Meihoven 1, 4235 VJ Tienhoven Zh
www.tvmeihoven.nl/
Trimvereniging Ameide
Voetbalvereniging Ameide
Locatie: Meihoven 3, 4235 VJ Tienhoven Zh
www.vvameide.nl/
Volleybalvereniging AVVA
Locatie: Het Spant, Liesveldweg 67, Ameide
www.avva-ameide.nl/
Yoga in de Polder
www.yogaindepolder.weebly.com/
Welnesscentre Ameide (fitness)
Locatie: Pr. Marijkeweg 1d, Ameide
www.wellnesscentreameide.nl/page/fitness
Muziek/toneel
Ameidens Fanfare Corps
www.ameidesfanfarekorps.nl/
Gospelkoor Sing for Joy
www.gospelkoorsingforjoy.nl/
Accordeonvereniging Avanti
Toneelvereniging Ameide
https://nl-nl.facebook.com/Algemene-Toneelvereniging-Ameide-180839702297108/
Overig
EHBO vereniging Ameide & Tienhoven
http://ehboameideentienhoven.nl/
Oranjevereniging Beatrix
http://www.oranjevereniging-beatrix.nl/
Historische vereniging Ameide Tienhoven
http://ameide-tienhoven.nl/
Belangenorganisatie voor senioren ANBO
https://www.anbo.nl/
Protestants Christelijke Ouderen Bond
http://www.pcob.nl/uw-afdeling/ameide-tienhoven/wie-zijn-wij-139
Stichting Jong Termei
http://www.jongtermei.nl/
